Reflectie oefening: Professioneel ingezogen
Neem jezelf voor om elke dag een bijeenkomst met meerdere mensen te kiezen waarbij je extra aandacht gaat besteden aan wat erin jouzelf gebeurt zodra je bent aangesloten:
- Wat zie je jezelf doen?
- Wat voel je daarbij?
- Wat zijn je gedachten?
- Welke impulsen voel je tot handelen?
Noteer achteraf kort voor jezelf de antwoorden op bovenstaande vragen. Het is niet erg als je slechts op een paar van de vragen informatie hebt. Zie het als een training in bewustwording in het moment van handelen zelf. Je traint je eigen aandacht in de ‘hier en nu’ en reflecteert hierop achteraf.
Praktijk oefening: Waarnemen van patronen
Het trainen van waarnemen van patronen in taaksystemen is nodig als fundament onder je interventies. Grofweg zijn er verschillende soorten patronen. Ik onderscheid er nu twee:
- Patronen in relatie tot gebeurtenissen in de organisatie;
- Interactiepatronen – gedragspatronen.
Ga bij elk volgend contactmoment met het taaksysteem waarmee je werkt op zoek naar verschillende soorten patronen Denk daarbij aan bijvoorbeeld:
- Het vertrek van mensen in eenzelfde team of op eenzelfde positie in de organisatie;
- Conflicten die zich herhalen;
- Verstrikkingen rondom leiderschap op verschillende plekken in de organisatie;
- Patronen in de interactie in het moment zelf waarbij de uitkomst is dat er geen feitelijke verbinding is tussen de verschillende leden van het taaksysteem;
- Impliciete verwijten;
- Kijken naar elkaar voor de oplossing;
- Vraag na vraag stellen;
- Stil blijven na de vorige spreker;
- Argumenteren tegen elkaar;
- Enzovoorts…
Reflectie oefening: Regie in contracteren
Neem een van je opdrachten onder de loep: welke vraag is vanuit je opdrachtgever aan jou gesteld? Kun je ontdekken hoe deze vraag paradoxaal misschien een voortzetting is van de patronen waar dit taaksysteem juist vanaf wil om te kunnen ontwikkelen in autonomie? Denk daarbij aan:
- De manier waarop de vraag bij jou is gekomen: toonzetting, vraagstelling aan jou, focus op resultaat en snelheid in plaats van ruimte voor het leerproces, ruimte die jij ervaart om jouw professionaliteit in te zetten, …;
- De condities waarbinnen de opdracht moet plaatsvinden. Denk aan beschikbare tijd, ruimte, wensen voor inhoud van het programma, …;
- Ben je tevreden over de mate van regie die jezelf hebt genomen in relatie tot dit contract? Zo ja: waar zit hem dat in? Zo nee: waar zit hem dat in?